همه ما در طول زندگی با مسائل و موقعیتهایی رو به رو میشویم که در آن ناچاریم از میان دو چیز، تنها یکی را انتخاب کنیم و اغلب هم در تصمیمگیری نهایی دچار شک و تردید هستیم و چالشهای مختلفی پیش روی ما قرار میگیرد. در چنین شرایطی است که تعارض پیش میآید. تعارض حالتی است هیجانی که به دلیل ناتوانی در انتخاب یک یا دو چیز مختلف پیش میآید. به عبارتی میتوان گفت که تعارض معمولاً زمانی به وجود میآید که دو هدف و خواسته متفاوت وجود داشته باشد. حتی گاهی اوقات زمانی که یک هدف معین نیز مشخص باشد، اگر راههای رسیدن به آن متفاوت باشد باز هم تعارض پیش میآید. تعارض ممکن است میان عقاید، فرهنگ، مذهب، دو مدل طریقه فکری، یا میان زن و شوهر، خانواده و فرزند، نهادهای اجتماعی، محیط کار و یا حتی در سطح جهانی؛ یعنی میان کشورها نیز رخ دهد. برای آشنایی با تعارض و چگونگی مدیریت تعارض همراه مرکز کوچینگ پریسا احمدی منش باشید.
داشتن درک درست از مدیریت تعارض در یک سازمان، یک وجه مهم در مهارتهای مدیریت به حساب میآید. مدیر یک سازمان اگر درک صحیحی از روشهای مدیریت تعارض و پیادهسازی صحیح آن در موقعیتهای مختلف نداشته باشند، برای حل کردن درگیریها و مناقشات موجود در سازمان، هیچ برنامهای نخواهند داشت و در نتیجه با یک سازمان به هم ریخته و سرشار از تعارض رو به رو خواهد بود. حتی در صورتی که مدیر یک سازمان سعی کند تا با پیدا کردن راه حلهایی سریع مشکلات را رفع کند، اکثر مواقع مشکلات بهدرستی رفع نمیشوند و دوباره در جریان کار تکرار میشوند؛ بنابراین یک مدیر خوب و هوشمند باید در ابتدا درک درستی از تعارض در سازمان داشته باشد و سپس با شرکت در دوره کوچینگ مدیران، یاد بگیرد که چگونه این تعارضات را در سازمانش رفع کند. مدیریت تعارض در سازمان فرایندی است که در آن برای حل مشکلات موجود در یک مجموعه تلاش میشود تا نتایج منفی آن به حداقل رسیده و نتایج مثبتش را هم بتوان به حداکثر رساند. توانایی مدیریت تعارض در سازمان یک توانایی مهم مدیریتی است که شامل استفاده از تکنیکهای مختلف با توجه به موقعیت، گفتوگو، مذاکره و تفکر خلاق میشود. مدیران با مدیریت درست تعارض، سازمان را قادر به حداقل رساندن مشکلات میکنند و میتوانند رضایت مشتریانشان را نیز افزایش دهند و به نتایج تجاری بهتری دست یابند. شرکت در دورههای کوچینگ کسب و کار میتواند به مدیران هر مجموعه کمک کنند که در مدیریت تعارض و رفع آن در سازمان خود بهتر و موفقتر عمل کنند.
زمانی که صحبت از درگیریها و تعارضات درون یک سازمان به میان میآید، هیچ راهحل مشخص و مؤثری برای رفع آن در موقعیتهای مختلف وجود ندارد. بلکه هر موقعیتی شرایط خاص خودش را دارد و مدیر کارآمد باید دارای مهارت حل اختلاف باشد و باید بتواند همه جوانب کار را مد نظر قرار داده و سپس از یکی از روشهای مناسب برای مدیریت تعارض در هر موقعیت خاص استفاده نماید. در ادامه روشهای مدیریت تعارض را به شما معرفی میکنیم.
این روش از مدیریت تعارض یعنی ترجیحدادن منافع دیگر گروههای درگیر، به منافع شخص وابسته به گروه خود مدیر. روش سازگاری در مدیریت تعارض، در موقعیتهایی خوب و کارآمد است که شما بهاندازه طرف مقابل، برای مشکل مورد نظر اهمیت قائل نمیشوید یا طولانی شدن روند درگیری در این تعارض ارزش وقت زیادی را ندارد و یا اینکه شما احتمال میدهید که ممکن است حق با شما نباشد. این روش برای برقراری صلح و بازگرداندن آرامش در کار بسیار مناسب است. از جمله ویژگیهای مثبت این روش این است که اختلافنظرهای کوچک میتواند بهراحتی و با صرف کمترین انرژی و زمان رفع شود و مدیران نیز پیش چشم کارمندانشان به شخصی باگذشت، فهمیده، توانا و بخشنده تبدیل میشوند؛ به این ترتیب کارکنان نیز با مدیرشان احساس راحتی میکنند و میتوانند آزادانه در مورد هر مشکل یا تعارضی که در محیط کار ذهن آنان را درگیر کرده است، بدون هیچ ترس و نگرانی به زبان بیاورند.
در این روش از مدیریت تعارض در سازمان، بیشتر تلاش میشود تا با نادیدهگرفتن یک مشکل، حذف طرفین درگیر در تعارض یا به نحوی طفرهرفتن از آن، از درگیری جلوگیری شود. به عنوان مثال میتوان اعضای تیمهای درگیر را از پروژهای که در آن دچار اختلاف و تعارض شدهاند، حذف کرد. البته به خاطر داشته باشید که در این روش نباید نادیده گرفتن نباید همیشه و طی مدت زمان طولانی رخ دهد و تنها برای فاصله انداختن میان طرفین به منظور بازگشت آرامش به سازمان استفاده میشود. در صورتی که یک مدیر بخواهد برای هر موقعیتی از این روش استفاده کند، در ادامه راه با مشکلات بیشتر و بزرگتر مواجه میشود؛ چراکه مشکلات قبلی رفع نشدهاند و در برخورد با تعارضها و مشکلات جدید بزرگتر و دردسرسازتر میشوند.
زمان دادن به افراد و کارمندان برای به دست آوردن مجدد آرامششان، میتواند میزان قابلتوجهی از مشکلات را رفع کند. در واقع این زمان میتواند برای طرفین تعارض، فرصت مورد نیاز را فراهم کند تا به رفع مشکلات موجود فکر کنند و مدیران نیز با این کار نشان میدهند که به کارمندان خود اعتماد دارند تا با رفتارهای منطقی با مشکلات رو به رو شده و آن را برطرف کنند. یکی مدیر خوب و توانمند با برگزاری جلسات کوچینگ شخصی میتواند به کارکنانش کمک کند تا در محیط کار و در برخورد با تعارضات عکسالعملهای درست و مناسبی ارائه دهند.
این روش از مدیریت تعارض در سازمان، به دنبال یافتن نقطهای است که طرفین درگیر در تعارض با گذشتن از بخشی از خواستههای خود، بتوانند در ارتباط با راه حل مورد نظر با هم به توافق برسند. روش سازش در مدیریت تعارض زمانی استفاده میشود که سازمان با کمبود زمان مواجه باشد یا در مواقعی که نیاز است راهحل بدون در نظر گرفتن بیعیبونقص بودن آن، اجرا شود تا درگیری هرچه سریعتر به پایان برسد. این روش از مدیریت تعارض ممکن است به نارضایتی ختم شود، به خصوص در صورتی که به طور مداوم و پی در پی مورد استفاده قرار بگیرد
این روش از مدیریت تعارض در سازمان دقیقاً نقطه مقابل سازش است و در آن تمامی دیدگاهها و خواستههای دیگران نادیده گرفته میشود. راهحل رفع تعارض میان افراد نیز این است که یکی از طرفین تعارض آنقدر بر روی خواسته خود پافشاری میکند تا در نهایت به آن برسد. این روش مدیریت تعارض در سازمان میتواند در موقعیتهایی استفاده شود که یا زمان کافی برای تغییر راهحل وجود نداشته باشد و یا زمانی که لازم است تا از یک راه سریع و کم طرفدار، کارها انجام شده و درگیریها خاتمه یابد. نکته قابل ذکر در این روش این است که احتمال دارد اصول اخلاقی و روحیه بهره وری افراد به شدت کاهش پیدا کند.
این روش از مدیریت تعارض را میتوان بهترین روش دانست که نتیجه بلندمدتی را نیز به همراه دارد. البته این روش اندکی دشوارتر و زمانبرتر است و در آن نیازها و خواستههای طرفین کاملاً در نظر گرفته میشود تا همه کارمندان راضی باشند و درگیریها نیز کاملاً تمام شود. در روش همکاری، همه از نتیجه به دست آمده راضی و خوشحالاند و راهحلی خوب و منطقی به دست میآید که تعارضات را کاملاً از بین میبرد. مدیرانی که قصد دارند از این روش استفاده کنند، میتوانند با برگزاری دورههای توسعه مهارتهای فردی برای کارمندانشان آنها را برای تحقق یافتن این روش آماده کنند.
مربی تخصصی کوچینگ و شخصیت شناسی ،مشاور توسعه فردی و شغلی [ پیج اینستاگرام P_AhmadiManesh ]