تمایل به تغییر شخصیت امری غیرمعمول نیست. افراد خجالتی ممکن است آرزو کنند که بیشتر اهل صحبت باشند. افراد گرم مزاج ممکن است دوست داشته باشند که بتوانند خونسردی خود را در موقعیت‌های دارای بار عاطفی و احساسی حفظ کنند؛ اما آیا واقعاً امکان تغییر تیپ شخصیتی وجود دارد یا الگوهای شخصیتی اولیه ما در طول زندگی ثابت هستند؟ در حالی که کتاب‌ها و وب‌سایت‌های خودیاری اغلب برنامه‌هایی را پیشنهاد می‌کنند که می‌توانید برای تغییر عادات و رفتارهای خود دنبال کنید، این باور دائمی وجود دارد که شخصیت‌های زیربنایی ما نسبت به تغییر نفوذناپذیر هستند. با ادامه مقاله همراه مرکز کوچینگ پریسا احمدی منش باشید تا بفهمید، آیا می‌توانیم تیپ شخصیتی خود را تغییر دهیم یا خیر.
روان‌شناس اتریشی، زیگموند فروید، این نظریه را داد که شخصیت تا حد زیادی در سن 1 تا 5 سالگی تثبیت می‌شود، حتی بسیاری از روان‌شناسان مدرن معتقدند که شخصیت کلی در طول زندگی نسبتاً ثابت و بی‌تغییر هستند؛ اما اگر بخواهید شخصیت خود را تغییر دهید چه؟
آیا رویکرد صحیح و سخت‌کوشی می‌تواند منجر به تغییر شخصیت واقعی شود یا اینکه ما درگیر ویژگی‌های نامطلوبی هستیم که ما را از دستیابی به اهدافمان باز می‌دارد؟ در ادامه شما را با فاکتورهایی آشنا می‌کنیم که می‌تواند در شکل‌گیری شخصیت شما مؤثر باشند. ( اگر هنوز درباره نوع شخصیت خود مطمئن نیستید ما به شما مطالعه مقاله راه های خودشناسی را پیشنهاد می‌کنیم.)
عوامل شکل‌دهنده شخصیت
برای اینکه بفهمیم آیا امکان تغییر تیپ شخصیتی وجود دارد یا خیر، ابتدا باید بفهمیم که دقیقاً چه چیزی باعث شکل‌گیری شخصیت می‌شود. بحث ساختار و طبیعت شخصیت ما در مقابل پرورش شخصیت بار دیگر وارد بازی می‌شود. آیا شخصیت توسط ژنتیک (طبیعت) ما شکل می‌گیرد یا توسط تربیت، تجربیات و محیط (پرورش) ما؟
درگذشته نظریه‌پردازان و فیلسوفان اغلب رویکرد یکی در مقابل دیگری را اتخاذ می‌کردند و از اهمیت طبیعت یا پرورش دفاع می‌کردند، اما امروزه اکثر متفکران موافق هستند که ترکیبی از این دو نیرو است که در نهایت شخصیت ما را شکل می‌دهد. نه تنها این، بلکه تعامل دائمی بین ژنتیک و محیط می‌تواند به شکل‌گیری نحوه بیان شخصیت کمک کند. به عنوان مثال، ممکن است از نظر ژنتیکی مستعد رفتار دوستانه و آرام باشید، اما کار در یک محیط پراسترس ممکن است باعث شود که نسبت به شرایطی که ممکن است در محیطی متفاوت باشد، شما را تنبل کند.
ژنتیک مطمئناً مهم است، اما مطالعات دیگر نیز نشان می‌دهند که تربیت ما و حتی فرهنگ ما با طرح‌های ژنتیکی ما برای شکل‌دهی به شخصیت ما در تعامل است.
کوچینگ یک فرآیند همکاری و هدایت است که به افراد کمک می‌کند تا هدف‌ها و آرزوهایشان را دنبال کنند و به بهترین نسخه خود برسند. در دوره کوچینگ، مربی یا کوچ با استفاده از تکنیک‌ها و ابزارهای مختلف، فرد را در مسیری که به دنبال آن است، هدایت می‌کند. این فرآیند اغلب به عنوان کوچینگ توسعه فردی شناخته می‌شود و شامل ارزیابی آگاهی از خود، تعیین اهداف، توسعه مهارت‌ها، مدیریت زمان، حل مسائل و تسهیل در رسیدن به تغییرات مثبت است.
تست پیشنهادی: آزمون MBTI تست شخصیت شغلی
مقاله پیشنهادی: آزمون MBTI چیست؟
ویژگی‌های شخصیتی “در بین” یا “میانه‌ای”
برخی از کارشناسان، از جمله روان‌شناس کارول دوک، معتقدند که تغییر الگوهای رفتاری، عادات و باورها در زیرسطح ویژگی‌های شخصیتی گسترده (مثلاً درون‌گرایی) کلید واقعی تغییر تیپ شخصیتی است.
صفات گسترده ممکن است در طول زندگی پایدار باشند، اما دوک معتقد است که این ویژگی‌های «در بین» ما هستند که در زیرسطح صفات گسترده قرار دارند که مهم‌ترین عامل در ساختن ما آن‌گونه که هستیم. او معتقد است که این کیفیت‌های بینابینی هستند که می‌توانند تغییر کنند؛ بنابراین، این بخش‌های «میانه‌ای» شخصیت دقیقاً چه چیزی هستند؟
باورها و سیستم‌های اعتقادی
در حالی که تغییر جنبه‌های خاصی از شخصیت شما ممکن است چالش‌برانگیز باشد، شما می‌توانید به طور واقع‌بینانه با تغییر برخی از باورهای اساسی که به شکل‌گیری و کنترل نحوه بیان شخصیت شما کمک می‌کنند، مقابله کنید.
اهداف و راهبردهای مقابله‌ای
برای مثال، در حالی که ممکن است بیشتر از شخصیت نوع A برخوردار باشید، می‌توانید مهارت‌های مقابله‌ای جدید و تکنیک‌های مدیریت استرس را بیاموزید که به شما کمک می‌کند تا فردی آرام‌تر شوید.
باورها و خودباوری
اگرچه تغییر باورها ممکن است لزوماً آسان نباشد، اما نقطه شروع خوبی را ارائه می‌دهد. باورهای ما بسیاری از زندگی ما را شکل می‌دهند، از نحوه نگرش ما به خود و دیگران، نحوه عملکرد ما در زندگی روزمره، نحوه برخورد با چالش‌های زندگی، و چگونگی ایجاد ارتباط با دیگران.
اگر بتوانیم تغییری واقعی در باورهایمان ایجاد کنیم، این چیزی است که ممکن است بر رفتارهای ما و احتمالاً جنبه‌های خاصی از شخصیت ما تأثیر بگذارد.
بدیهی است که باورهای مربوط به خود نقش مهمی در نحوه عملکرد افراد دارند، اما محققان دریافته‌اند که افراد می‌توانند باورهای خود را تغییر دهند تا رویکرد انعطاف‌پذیرتری به ویژگی‌های خود داشته باشند.
نکاتی برای تغییر تیپ شخصیتی شما
در بسیاری از مراحل زندگی، ممکن است متوجه شوید که جنبه‌های خاصی از شخصیت شما وجود دارد که آرزو می‌کنید بتوانید آنها را تغییر دهید. حتی ممکن است اهدافی را تعیین کرده و برای مقابله با این ویژگی‌های بالقوه مشکل‌ساز تلاش کنید. به‌عنوان مثال، معمول است که تصمیمات سال نو را بر روی تغییر بخش‌هایی از شخصیت خود مانند سخاوتمندتر، مهربان‌تر، صبورتر یا برون‌گراتر بودن خود، متمرکز کنید.
به طور کلی، بسیاری از متخصصان موافق هستند که ایجاد تغییرات واقعی و پایدار در صفات گسترده می‌تواند بسیار دشوار باشد؛ بنابراین، اگر از جنبه‌های خاصی از شخصیت خود ناراضی هستید، آیا واقعاً می‌توانید کاری انجام دهید به تغییر تیپ شخصیتی خود بپردازید؟
عادات جدید یاد بگیرید
روان‌شناسان دریافته‌اند که افرادی که ویژگی‌های شخصیتی مثبتی (مانند مهربانی و صداقت) از خود نشان می‌دهند، پاسخ‌های معمولی پیدا کرده‌اند که گیر کرده‌اند. عادت را می‌توان آموخت، بنابراین تغییر پاسخ‌های معمولی خود در طول زمان یکی از راه‌های ایجاد تغییر شخصیت است.
البته شکل‌دادن به یک عادت جدید یا ترک عادت قدیمی هرگز آسان نیست و زمان و تلاش جدی می‌طلبد. با تمرین کافی، این الگوهای رفتاری جدید در نهایت تبدیل به ماهیت دوم می‌شوند.
باورهای خود را به چالش بکشید
اگر باور دارید که نمی‌توانید تغییر کنید، پس تغییر نخواهید کرد. اگر می‌خواهید برون‌گراتر شوید، اما معتقدید که درون‌گرایی شما یک ویژگی ثابت، دائمی و غیرقابل‌تغییر است، پس هرگز سعی نمی‌کنید بیشتر اجتماعی شوید. اما اگر فکر می‌کنید که ویژگی‌های شخصی شما قابل تغییر هستند، به احتمال زیاد تلاش می‌کنید تا این اتفاق بیفتد.
روی تلاش‌های خود تمرکز کنید
تحقیقات Dweck به طور مداوم نشان داده است که ستایش تلاش‌ها به جای توانایی ضروری است. به جای اینکه فکر کنید «من خیلی باهوشم» یا «من خیلی با استعدادم»، این عبارات را با «من واقعاً سخت کار کردم» یا «راه حل خوبی برای حل آن مشکل پیدا کردم» جایگزین کنید.
با تغییر بیشتر به سمت یک طرز فکر رشد به جای یک ذهنیت ثابت، ممکن است دریابید که تجربه تغییر و رشد واقعی آسان‌تر است. کافی است تلاش کنید تا تغییر تیپ شخصیتی خود را به وضوح مشاهده کنید.
جمع‌بندی
تغییر تیپ شخصیتی ممکن است آسان نباشد و تغییر برخی از ویژگی‌های کلی ممکن است هرگز به طور کامل امکان‌پذیر نباشد، اما محققان بر این باورند که کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای تغییر بخش‌های خاصی از شخصیتتان انجام دهید، جنبه‌هایی که در سطح پایین‌تر از آن ویژگی‌های گسترده وجود دارند که می‌تواند منجر به تغییرات واقعی در نحوه عملکرد، تفکر و عملکرد شما در زندگی روزمره شود. با تشکر از شما که وقت ارزشمندتان را در اختیار ما گذاشتید و به مطالعه این مقاله پرداختید.
