اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی چیست؟ اولین و مهم ترین قدم برای افزایش هوش هیجانی، خود آگاهی و شناخت عمیق از خود است. هوش هیجانی یک فرایند چند مرحله ای و مداوم می باشد که با وجود تلاش و تمرین مستمر، در طول زمان تقویت می شود. این مراحل شامل درک احساسات، آگاهی داشتن از هیجانات، تفکیک هیجانات، کنترل آنها و… می باشد. مهارت‌هایی مانند گوش دادن فعال، همدلی، و مدیریت استرس نیز نقش مهمی در افزایش هوش هیجانی دارند. برای رسیدن به شناخت عمیق از خود و افزایش هوش هیجانی، شرکت در دوره کوچینگ می تواند تاثیر بسیار مفید بگذارد. دوره های کوچینگ با تمرکز بر اهداف فردی یا حرفه ای، برنامه ای شخصی سازی شده را برای هر فرد ارائه می دهند که به آن ها کمک می کند تا به پتانسیل کامل خود دست یابند.
هوش هیجانی (EQ) چیست؟
هوش هیجانی به عنوان ضریب عاطفی یا EQ شناخته می شود و شامل توانایی هایی مثل درک، استفاده و مدیریت احساسات خود به روش های مثبت برای کاهش استرس، برقراری ارتباط موثر، همدلی با دیگران، غلبه بر چالش ها و خنثی کردن تعارض است.
هوش عاطفی به شما کمک می کند تا روابط قوی تری ایجاد کنید، در مدرسه و کار موفق شوید و به اهداف شغلی و شخصی خود برسید. همچنین به شما کمک کرده تا علاوه بر ارتباط با احساسات خود، تصمیم هایتان را به سرانجام برسانید و بهترین تصمیمات را در مورد آنچه برایتان مهم است بگیرید.
اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی چیست؟
اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی، شناخت عمیق از احساسات خود است. وقتی که احساسات به درستی شناسایی شوند، کنترل و مدیریت آنها نیز آسان می شود. حتی می توان به نیازهای این هیجان ها پی برد و واکنش ها را نسبت به موقعیت های مختلف به طور آگاهانه تر انتخاب کرد. همچنین شناخت عمیق از احساسات کمک می کند که روابط با دیگران بهبود بخشند و همدلی بیشتری ایجاد شود. یک روش عالی برای این کار، تمرین ذهن‌آگاهی است که باعث می شود احساساتمان را بدون قضاوت مشاهده کنیم.
مراحل استفاده از هوش هیجانی
هوش هیجانی یک مهارت چند وجهی است که در طول زمان و با تمرین تقویت می‌شود. به‌طور کلی، می‌توان مراحل استفاده از هوش هیجانی را به شرح زیر تقسیم کرد:
هوش هیجانی به عنوان یک فرایند چند مرحله ای و چند وجهی به کمک تمرین کردن، در طول زمان تقویت می شود. مراحل استفاده از هوش هیجانی را می توان به شرح زیر تقسیم بندی کرد.
1. درک احساسات و توجه به آنها (Perceiving emotions)
Perceiving emotions یعنی اینکه فرد بتواند احساسات خود و دیگران را درک و شناسایی کند؛ همچنین او توانایی این را داشته باشد که آن احساسات را نادیده بگیرد، به آنها اهمیت دهد و یا سعی نکند تا مخفی سازی کند.
2. آگاهی داشتن از احساسات خود و دیگران (Identified emotions)
Identified emotions به این معناست که فرد توانایی شناسایی احساسات خودش و دیگران را داشته باشد و بداند که آنها چه نام دارد یا اینکه بتواند برای آنها اسم بگذارد.
3. تفکیک هیجانات از یکدیگر (Differentiating emotions)
Differentiating emotions به معنای این است که فرد بتواند احساسات خود و دیگران را بشناسد، بین شان تمایز قائل شود و آنها را تحلیل کند. حتی او باید بتواند علاوه بر این موارد، دلایل بروز رفتارها را نیز متوجه شود. چنین افرادی که توانایی بالایی در درک احساسات دارند، به راحتی می توانند با دیگران ارتباط سالمی برقرار کنند و به بهتر حل شدن مشکلات بپردازند.
4. استدلال با احساسات (Reasoning with emotions)
Reasoning with emotions نشان دهنده این است که فرد برای تصمیم گیری علاوه بر عقل و منطق به احساسات خود نیز توجه می کند و با برقراری تعادل بین این دو مورد، به نتیجه می رسد.
5. مدیریت احساسات (Managing emotions)
Managing emotions یعنی مدیریت احساسات و کنترل آنها، که این مهارت به افراد کمک می کند به جای تسلط هیجانات بر آنها، خودشان بر احساسات مسلط شوند. این کنترل کردن یکی از کلیدهای موفقیت در برخی مواقع پرفشار و هیجانی مثل از دست دادن عزیزان، دعوا شدید و یا ایجاد بی عدالتی به شمار می آید.
6. کنترل هیجانات و احساسات (Handle Emotions)
Handle Emotions به معنای توانایی تشخیص، درک و کنترل احساسات در شرایط مختلف می باشد که با برخورداری از این مهارت می توان در هر موقعیت و اتفاقی استرس را کاهش داد و تصمیمات بهتری گرفت.
تکنیک های کلیدی در افزایش هوش هیجانی
هوش هیجانی تشکیل شده از شش مفهوم در توسعه فردی است که با تقویت هر یک از آن شش مورد، هوش هیجانی هم رشد می کند. هر یک از این موارد نیز، تکنیک هایی دارند که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم.
مدیریت هیجانات: کنترل کردن و تسلط بر احساسات
خود آگاهی: درک و شناخت کامل از تیپ شخصیتی، نقاط قوت، نقاط ضعف، توانایی ها و…
حمایت و همدلی با دیگران: مهارت شناخت و درک احساسات دیگران ( به طوری که حس کنند هیجانات آنها درک شده و تنها نیستند)
مهارت ارتباط موثر با دیگران: تقویت مهارت های اجتماعی برای ارتباط بهتر در تعاملات و روابط بین فردی
انگیزه: اشتیاق و تلاش افراد برای دستیابی به پیشرفت، موفقیت و توسعه فردی
1. مدیریت و تنظیم هیجانات
کلید مدیریت هیجانات و احساسات، شناختن و درک کردن آنهاست که منجر به کنترل آسان احساسات می شود. در این حالت با مدیریت هیجانات، بر آنها مسلط می شوید.
- مدیریت و کنترل خشم
- رهایی از غم
- تبدیل نفرت به مهربانی و برقراری ارتباط صلح‌آمیز
- کنترل و مدیریت شادی
- کنترل و مدیریت استرس
2. آگاهی و تکنیک های شناخت خود
بر اساس تحقیقات صورت گرفته فقط 10 درصد افراد شناخت زیادی از خودشان دارند و 95 درصد مابقی، فقط فکر می کنند که در این حال قرار دارند.
- انجام تمرین های ذهن آگاهی
- تغییر باورهای از پیش تعیین شده
- شناخت نقاط قوت و نقاط ضعف
- طراحی جدول برای نوشتن موقعیت، افکار، رفتار و هیجان
- نوشتن رفتارها و واکنش ها نسبت به موقعیت های روزانه
3. مهارت افزایش روابط اجتماعی و ارتباط موثر با دیگران
در بین مهارت های زندگی، از مهم ترین آنها مهارت های اجتماعی است که موارد زیر از پرکاربردترین تکنیک ها برای تقویت آنها می باشد.
- احتیاط و توجه نسبت به حساسیت های اطرافیان
- دقت به نشانه های هیجانات بر روی صورت
- اطلاع و آگاهی از روابط غیرکلامی
- سازگاری و مهارت حل تعارض
- اهمیت به دیدگاه های ذهنی دیگران
- پذیرش اشتباهات و تمرین عذرخواهی
- مهارت شوخی کردن
- تقلید و الگوبرداری از افراد موفق
- مهارت فن بیان و هنر گفتگو
- داشتن زبان بدن
4. تکنیک های ارتقاء همدلی و حمایت از دیگران
همدلی یعنی افکار دیگران و تجربه احساسات آنها را درک کنیم. اینگونه افراد دیگر حس تنهایی نداشته و روابط صمیمانه پایدارتر می ماند. در واقع یکی از راه های افزایش هوش مصنوعی، تقویت همدلی است. موارد زیر از مهم ترین مهارت های همدلی هستند.
- گوش دادن فعال
- عدم قضاوت افراد
- توجه به کیفیت صدا
- فقط همراهی و درک کردن احساس بدون راهکار دادن
5. تکنیک های افزایش انگیزه
دو مفهوم انگیزه و هیجان با یکدیگر مرتبط بوده و هوش هیجانی نیز باعث افزایش انگیزه می شود. رشد انگیزه با افزایش حس ارزشمندی رابطه مستقیم دارد و با اهمال کاری نیز رابطه عکس دارند. تکنیک های زیر برای رشد انگیزه توصیه می شود.
- جشن گرفتن موفقیت ها
- تبدیل اهداف به وظایف کوچک و آسان
- ثبت موفقیت ها
- شروع با انجام کارهای آسان تر
- کنترل و مدیریت فکرهای منفی و ناامیدکننده
چرا هوش هیجانی مهم است؟
افرادی که هوش اجتماعی بالایی دارند در جمع افراد راحت هستند و به خوبی می توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند؛ همچنین هوش هیجانی نیز در توانایی فرد برای درک و مدیریت احساسات خودش و دیگران تاثیر فوق العاده ای دارد.
هوش اجتماعی و هوش هیجانی به هم ربط داشته و ….شکل دیگری از هوش اجتماعی است. افرادی که در هر دو این موارد، هوش بالایی دارند، معمولا در زندگی کاری و تحصیلی موفق تر هستند.
اهمیت افزایش هوش هیجانی کودکان
از دلایل و اهمیت افزایش هوش هیجانی کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
-
بهبود عملکرد تحصیلی
هوش هیجانی بالا به کودکان کمک می کند که در زمان فشار تحصیلی و استرس آن بهتر عمل کنند؛ همچنین آنها با توسعه مهارت های مدیریت استرس، می توانند با هر چالش و مانعی روبه رو شوند.
-
بهبود خود آگاهی
از اهمیت هوش هیجانی در کودکان می توان گفت آنها به کمک هوش هیجانی، درک بهتری از خودشان و احساساتی که دارند، پیدا می کنند. همچنین هوش هیجانی کودکان را به خودآگاهی هدایت می کند. اینگونه کودکان می توانند با آگاهی از خودشان نیازها، مقاصد و ارزش های خودشان را بهتر بشناسند.
علاوه بر دو مورد ذکر شده، موارد زیر از دیگر دلایل و اهمیت برای افزایش هوش هیجانی در کودکان هستند.
- رشد سلامت روانی
- همراه داشتن موفقیت های شغلی در جوانی
- تقویت و افزایش ارتباطات اجتماعی و مهارت های ارتباطی
- مدیریت هیجان های منفی
جمع بندی؛ اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی چیست؟
اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی چیست؟ اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی، شناخت عمیق از خود است. این شناخت شامل درک احساسات، نقاط قوت و ضعف و واکنش هایمان در شرایط مختلف می شود. با خود آگاهی، می توانیم احساسات خود را بهتر مدیریت کنیم، با دیگران ارتباط موثرتری داشته باشیم و در نهایت، زندگی با کیفیت تری بسازیم. تمرین مداوم تکنیک هایی مانند ذهن آگاهی، گوش دادن فعال و همدلی، می تواند به ما کمک کند تا در این مسیر موفق تر باشیم. افزایش هوش هیجانی یک فرایند و مسیر مداوم است و با هر قدمی که برمی داریم، به درک بهتری از خود و دیگران دست می یابیم.
سوالات متداول در خصوص اقدام برای افزایش هوش هیجانی
چرا خود آگاهی برای افزایش هوش هیجانی مهم است؟
خود آگاهی به ما این امکان را می دهد تا احساسات خود را بشناسیم و به آن ها نام دهیم. با شناخت احساساتمان، می توانیم به جای واکنش های احساسی، پاسخ های منطقی و سازنده ای داشته باشیم. همچنین، خود آگاهی به ما کمک می‌کند تا نقاط قوت خود را تقویت کرده و بر روی بهبود نقاط ضعفمان تمرکز کنیم.
اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی چیست؟
اولین و مهم ترین قدم برای افزایش هوش هیجانی، شناخت عمیق از خود است. این به معنای درک احساسات، نقاط قوت و ضعف، و واکنش هایمان در شرایط مختلف می باشد. با آگاهی از خود، می توانیم احساساتمان را بهتر مدیریت کنیم و در روابطمان موفق تر باشیم.
اشتراک گذاری:
