تایپ شخصیتی چیست؟ دسته بندی ها و روش های تشخیص آن

تیپ یا تایپ شخصیتی نشان دهنده مجموعه ای از رفتارها، طرز فکر، واکنش های هیجانی و… افراد است. روانشناسان بر اساس معیارهای مختلف، برای افراد تیپ های شخصیتی متفاوتی را در نظر می گیرند. شیوه های مختلفی نیز برای این کار وجود دارد. به عنوان مثال تست ام بی تی ای از نظریه های شخصیتی مایرز بریگز، یکی از روش های تعیین تایپ شخصیتی افراد است. نظریه هایی همچون اینیاگرام و دیسک نیز برای تعیین اینکه تایپ شخصیتی چیست و افراد در چه گروه هایی قرار می گیرند مناسب هستند.

منظور از تایپ شخصیتی چیست؟

همه افراد رفتارها و طرز فکرهای خاص خود را دارند که از یک الگوی نسبتا پایدار پیروی می کند. به عبارتی الگوهای رفتاری، واکنش های هیجانی و طرز فکرهای انسان ها معمولا پایدار است و به سادگی قابل تغییر نخواهد بود. این الگوها در کنار مجموع همه این رفتارها تحت عنوان تایپ شخصیتی فرد شناخته می شوند. در واقع با شناختن اینکه تایپ شخصیتی چیست و چه ویژگی هایی را برای فرد به دنبال دارد، می توان تشخیص داد که در چه حوزه هایی موفق عمل کرده و یا با شکست مواجه می شود.

در نظر داشته باشید که تشخیص تیپ شخصیتی می تواند روی همه مسائل زندگی روزمره شما اعم از انتخاب شغل، ازدواج، تربیت فرزند و… تاثیرگذار باشد. این مسئله را می توانید در تایپ شخصیتی افراد معروف و حوزه کاری که انجام می دهند نیز مورد بررسی قرار دهید.

دسته بندی های مختلف تایپ شخصیتی مایرز بریگز چیست؟

اولین مدل از انواع دسته بندی های تایپ شخصیتی مربوط به دسته بندی مایرز بریگز یا همان MBTI می شود. طبق این دسته بندی افراد به چهار طیف مختلف تقسیم بندی شده و در هر طیف دو حالت ممکن است وجود داشته باشد. هر حالت با یک حرف انگلیسی مشخص می شود. برای تعیین تایپ شخصیتی فرد از هر طیف یک حالت انتخاب شده و در نهایت چهار حالت کنار هم قرار می گیرند. با توجه به اینکه هر حالتی یک حرف انگلیسی دارد، تیپ شخصیتی نهایی از چهار حرف انگلیسی تشکیل شده است. جزئیات این حرف های انگلیسی به شرح زیر هستند:

حروف های استفاده شده در تایپ شخصیتی MBTI نشان دهنده چیست؟

برونگرایی (E) یا درونگرایی (I)	افراد برونگرا از ارتباط با دیگران و محیط بیرونی انرژی می گیرند. در واقع منبع انرژی روانی آن ها محیط بیرون است. حرف E از ابتدای کلمه Extraverted نشان دهنده این حالت شخصیتی است.	آن دسته از افرادی که درونگرا هستند، معمولا از بینش های درونی خود انرژی می گیرند؛ یعنی منبع انرژی آن ها خیلی به محیط بیرونی کاری ندارد. حرف I نشان دهنده این حالت افراد بوده که از کلمه Introverted گرفته شده است.
حسی یا شهودی	شیوه دریافت اطلاعات در افرادی که حسی هستند، از طریق مشاهده عینی و مستقیم دنیای بیرون است. حرف S از کلمه Sensing این حالت را نشان می دهد.	افراد شهودی اطلاعات خود را به صورت کاملا انتزاعی از قوه تصویرپردازی خود به دست می آورند. حرف N برای این حالت شخصیتی استفاده می شود که از کلمه Intuition گرفته شده است.
منطقی یا احساسی	افرادی که منطقی هستند برای پردازش اطلاعات و تصمیم گیری صرفا از داده های منطقی استفاده می کنند. حرف T از کلمه Thinking نشان دهنده این طیف شخصیتی است.	هیجانات و احساسات اصلی ترین رکن برای تصمیم گیری افراد احساسی به شمار می روند. به طور کلی افراد احساسی سراغ انجام کارهایی می روند که صرفا احساس خوبی نسبت به انجام آن ها دارند. حرف F متعلق به کلمه Feeling است که این حالت را نشان می دهد.
قضاوت گر یا ادراکی	افرادی که قضاوت گر هستند طبق یک چارچوب مشخص و تقریبا غیر منعطف با دیگران برخورد و رفتار می کنند. حرف J از کلمه Judging برای این افراد استفاده می شود.	افراد ادراکی چارچوب مشخصی برای زندگی ندارند و بر اساس شرایط مختلف تصمیم گیری می کنند. حرف P از کلمه Perceiving نشان دهنده این نوع شخصیت است.

با این حروف شما می توانید ۱۶ نوع تایپ شخصیتی مختلف را مشخص نمایید.

تیپ شخصیتی ISTJ چه ویژگی هایی دارد؟

این تیپ شخصیتی با نام تیپ بازرس شناخته می شود. افراد ISTJ معمولا واقع نگر بوده و بر همه چیز احاطه دارند. به طور کلی از فرایندهای واضح و روشن لذت می برند و تلاش می کنند طبق وظایف خود عمل کنند. قاطع، قابل اعتماد، سنتی و جدی از جمله ویژگی های بارز این تایپ شخصیتی است. لازم به ذکر است که این افراد خیلی با بقیه صمیمی نمی شوند.

ISFJ یا تیپ مراقب چیست؟

افرادی که تیپ شخصیتی ISFJ دارند معمولا از مراقبت کردن دیگران لذت می برند. این افراد فرضشان روی خوب بودن بقیه است، بسیار صبور هستند، مهربانیشان زبانزد است و همواره تلاش می کنند تا تعارضات بین فردی را حل کنند. ISFJها نیز سنتی بوده و علاقه دارند تا با دیگران ارتباط های کاری عمیق برقرار کنند.

تایپ شخصیتی ESTJ چیست؟

این افراد با نام هدایت کننده نیز شناخته می شوند. قاطعیت زیاد، علاقه به تحت کنترل درآوردن دیگران، عمل کردن به وظایف خود طبق چارچوب مشخص و اهمیت دادن به سنت ها اصلی ترین ویژگی های این نوع تیپ شخصیتی به شمار می روند. این افراد همواره بر مشاهدات عینی و زمان حال تمرکز دارند.

تیپ شخصیتی ESFJ چه ویژگی هایی دارد؟

افرادی که تایپ شخصیتی ESFJ دارند، بهترین گزینه برای برنامه ریزی های تفریحی، ارتباط گیری با دیگران و حتی پرستاری هستند. این افراد خوش قلب بوده و دوست دارند به دیگران کمک کنند. از تشکر کردن و یا تحسین دیگران نیز لذت می برند. درک کردن دیگران و آمادگی برای کمک به آن ها مهمترین ویژگی این تایپ شخصیتی است.

ویژگی های تایپ شخصیتی INFP چگونه است؟

این گروه از افراد انعطاف پذیری بالایی دارند و همواره تلاش می کنند دیگران را برای رسیدن به موفقیت یاری کنند. معمولا از پیدا کردن راه حل های خلاقانه لذت می برند؛ اما در مدیریت و رهبری کردن دیگران چندان موفق نخواهند بود. در واقع افرادی که تایپ شخصیتی INFP دارند، نمی توانند قاطعیت زیادی داشته باشند و دیگران از آن ها خیلی تبعیت نمی کنند.

INTJ ها چگونه افرادی هستند؟

دوراندیش، توانایی متقاعد کردن، حل چالش های پیچیده، منطقی و نفوذناپذیر از جمله ویژگی های INTJها است. این افراد بدون تاثیرپذیری عاطفی یا احساسی می توانند تصمیم های خود را بگیرند و زمانی که روی یک موضوع متمرکز می شوند، کاری به محیط بیرون ندارند و منزوی به نظر خواهند رسید. داشتن توانایی استراتژیک بالا ویژگی مهم دیگری از این تایپ شخصیتی است.

افراد INTP چه ویژگی هایی دارند؟

INTP یا تیپ منطقی معمولا دوست دارند که تنها باشند، می توانند کل مسئله را در یک نگاه ببیند؛ یعنی دید کلی دارند، به مفاهیم انتزاعی همچون ادبیات یا فلسفه علاقه دارند و خلاقیت بالایی دارند که باعث می شود راه حل های خارج از چارچوب برای مسائل ارائه دهند.

INFJ چه نوع تایپ شخصیتی است؟

دلسوزی، حمایت از دیگران، انتخاب فعالیت های انفرادی، ایدئال گرا و خلاق، اصلی ترین ویژگی های این تیپ شخصیتی به شمار می روند. این افراد معمولا فضای خصوصی خود را حفظ می کنند؛ از این رو به عنوان افراد مرموز شناخته می شوند.

تایپ شخصیتی ESTP چیست؟

پرانرژی، خلاق، باانگیزه، تلاش برای برقراری و حفظ ارتباطات اجتماعی، تحلیل گر و اهل خوشگذرانی بودن مهمترین ویژگی های این تایپ شخصیتی هستند. این افراد معمولا در مدیریت زمان ضعیف هستند و در صورت مواجهه با مشکلات پیچیده و دشوار زودتر از بقیه ناامید می شوند.

ESFPها چه نوع شخصیتی دارند؟

افرادی که تایپ شخصیتی ESFP دارند با ویژگی هایی همچون خوش صحبت، مهربان، صمیمی، اهل فعالیت های دسته جمعی و تاب آوری بالا در برابر مشکلات شناخته می شوند. نقطه ضعف این افراد معمولا عدم مدیریت زمان و بدقولی در انجام کارها طبق بازه زمانی مشخص است.

ویژگی های افراد با تایپ شخصیتی ISTP چیست؟

ISTPها اهل یادگیری مداوم بوده و اغلب صبور هستند. این افراد خیلی سریع می توانند برای مشکلات راه حل های مناسب پیدا کنند. تفکر تحلیلی ویژگی اصلی این تیپ شخصیتی است؛ اما توانایی ارزیابی همه موارد یا اصطلاحا نگاه کلی نگر را ندارند. همچنین این افراد در فعالیت های گروهی ضعیف عمل می کنند.

تیپ شخصیتی ISFP چه ویژگی هایی دارد؟

سازگار، متواضع، اهل فعالیت های جمعی، حمایت گر و قاطعیت کم بخشی از مهمترین ویژگی های ISFPها هستند. این افراد نمی توانند تصمیم های منطقی و با استدلال بگیرند؛ از این رو مناسب پست های مدیریتی نخواهند بود.

ENFP دارای چه ویژگی هایی هستند؟

افراد با تیپ شخصیتی ENFP اغلب پرانرژی بوده و می توانند کارهایشان را خیلی زود به سرانجام برسانند. با این وجود در تعهد کاری و زمانی مشکل دارند. همچنین این تیپ شخصیتی خیلی از روال های عادی و رایج پیروی نمی کنند و به عنوان افراد ساختارشکن شناخته می شوند.

جزئیات تایپ شخصیتی ENTP چیست؟

خلاق ترین افراد را می توانید در این تیپ شخصیتی پیدا کنید. معمولا ENTPها می‎توانند ایده‎های مختلفی ارائه کرده و در یافتن بخش های پنهان امور مهارت دارند. این افراد اغلب پروژه های زیادی را آغاز می کنند؛ اما در تمام کردن آن ها ضعیف هستند. در کار تیمی و فعالیت روی ایده دیگران نیز عملکرد مناسبی نخواهند داشت.

ENFJها چه ویژگی های شخصیتی خاصی دارند؟

اغلب این افراد با وفاداری و سخاوتمندی شناخته می شوند. منظم، مهربان، صمیمی، موفق در کار تیمی، قابل اعتماد و حمایت گر نیز هستند. نقطه ضعف این تیپ شخصیتی عدم توجه به همه جوانب و ضعف در تصمیم گیری منطقی است.

ویژگی های تایپ شخصیتی ENTJ چگونه است؟

اعتماد به نفس بالا، موفق در مدیریت، توانمند در ساماندهی پروژه های مختلف و برنامه ریزی های عالی اصلی ترین ویژگی های تایپ شخصیتی ENTJ به شمار می روند. این افراد می توانند به خوبی در مسیر رسیدن به اهداف بلندمدت شما را همراهی کنند. بعضا اطرافیان از این تیپ شخصیتی می ترسند و حساب می‎برند.

جزئیات دسته بندی تایپ شخصیتی دیسک چیست؟

ویلیام مولتون مارستون یک روانشناس آمریکایی است که شیوه دیگری برای انواع تیپ های شخصیتی ارائه کرده است. طبق این دسته بندی شخصیت افراد در 4 دسته تقسیم خواهند شد که به شرح زیر است:

✅ تحلیل گر: یادگیری دائمی، باثبات، فعال، علاقه با یاددهی، سیاست مدار و دوراندیش، بخشی از ویژگی های این تایپ شخصیتی به شمار می رود.

✅ باثبات: فعالیت تیمی موفق، اهل آرامش و پرهیز از بحث، تمایل به کمک کردن، با انرژی و صبور، شاخص های اصلی این تیپ شخصیتی هستند. این افراد اعتماد به نفس پایینی دارند.

✅ تاثیرگذار: این افراد مثبت اندیش، جذاب، پرشور، متقاعدکننده، موفق در ایجاد روابط پایدار و اهل فعالیت های گروهی هستند. ضعف اصلی افراد تاثیرگذار در مدیریت زمان و انجام کار طبق چارچوب های تعیین شده است.

✅ سلطه گر: هدایت گر، بااراده، مصمم، قاطع، تلاشگر برای رسیدن به پیروزی و مطالبه گر مسائل، اصلی ترین ویژگی های این تایپ شخصیتی هستند. این افراد خیلی زود نمی توانند به دیگران اعتماد کنند.

تقسیم بندی اینیاگرام برای تایپ شخصیتی چیست؟

با استفاده از روش اینیاگرام نیز می توان مشخص نمود که انواع تایپ شخصیتی چیست و هر یک چه ویژگی هایی دارند. در حالت کلی طبق این شیوه افراد دارای 9 طیف شخصیتی مختلف هستند که در هر طیف نیز می توان تقسیم بندی های متفاوتی را در نظر گرفت. 9 طیفی که این شیوه برای افراد در نظر می گیرد به شرح زیر هستند:

1. Reformer یا اصلاح گر

این افراد معمولا اخلاق مدار، فداکار و قابل اعتماد هستند که تمایل دارند فعالیت ها را به طور کامل و بی نقص انجام دهند. نقطه ضعف این گروه افراد عیب جویی زیاد است و بعضا حد وسطی برای خوب یا بد بودن دیگران در نظر نمی گیرند.

2. Helper یا کمک کننده

افراد با تیپ شخصیتی کمک کننده همواره تلاش می کنند تا به دیگران کمک کرده و نیازهای آن ها را برطرف کنند. همچنین تمایل دارند که دوست داشته شوند و اهل ایجاد روابط گرم و صمیمی هستند. ایراد اصلی این گروه توجه بیش از حد به دیگران و نادیده گرفتن نیازهای شخصی خودشان است.

3. Achiever یا کامیاب

پشتکار زیاد، بهره وری بالا، تلاشگر و فعالیت پیوسته برای رسیدن به موفقیت، ویژگی های اصلی این تیپ شخصیتی است. این افراد ارزش انسانی خود را در رسیدن به موفقیت می دانند و از اینکه ناتوان در رسیدن به موفقیت باشند می ترسند.

4. Individualist یا فردنگر

اصلی ترین ویژگی های این افراد خلاقیت بالا، همدلی زیاد، فهم بالا، احساساتی و هوشمندی زیاد است. نقطه شعف این افراد تمایل زیاد به درک شدن توسط دیگران است و تا حدی می توانند حسود باشند.

5. Investigator یا پژوهشگر

این افراد بسیار کنجکاو هستند و اطلاعات عمومی زیادی دارند. بینش بالا و تحلیل های عمیق نیز از ویژگی های تایپ شخصیتی پژوهشگر است. در مقابل این گروه اغلب اجتماعی نیستند و دوست دارند تنها باشند.

6. Loyalist یا قابل اعتماد

خوش طبعی، اهل فعالیت زیاد، متعهد، مسئولیت پذیر و توانایی ایجاد روابط بلندمدت از شاخص های اصلی این تایپ شخصیتی محسوب می شوند. نقطه ضعف این افراد ترس، احساس ناامنی، شک و تردید است که در صورت تشدید می تواند آن ها را مشکلات زیادی مواجه کند.

7. Enthusiast یا مشتاق

این افراد علاقه زیاد به تفریح داشته، ماجراجو، پرانرژی، برونگرا و اجتماعی هستند. تیپ شخصیتی مشتاق از محدود شدن یا در بند بودن به شدت اذیت می شود. این گروه در صورت مواجه شدن با مشکلات احتمال تاب آوری کمتری خواهند داشت.

8. Challenger یا چالش پذیر

هدایت کننده، محافظت کننده و قدرت فرماندهی، ویژگی های بارز این تایپ شخصیتی به شمار می روند. ضعف اصلی این افراد در ایجاد روابط با دیگران است و از اینکه تحت سلطه دیگری قرار بگیرند می ترسند.

9. Peacemaker یا صلح طلب

موفق در کار تیمی، خونسردی، سازگاری زیاد و خوش رویی اصلی ترین ویژگی هایی است که افراد صلح طلب با آن شناخته می شوند. این افراد در معرض سوءاستفاده دیگران قرار دارند و ممکن است خودشان نیز به دنبال راحت طلبی بیش از حد باشند. از طرفی احتمال انفجار خشم به دلیل سرکوب های زیاد در آن ها وجود دارد.

سایر روش های تشخیص تایپ شخصیتی چیست؟

روش های دیگری نیز برای اینکه تشخیص دهید تایپ شخصیتی چیست و افراد چه ویژگی های رفتاری دارند، وجود دارد. این روش ها شامل موارد زیر می شوند:

• نظریه صفات
• آیزنک
• تایپ های شخصیتی 16گانه کتل
• یونگ

نتیجه گیری؛ انواع تایپ شخصیتی چیست؟

برای تشخیص اینکه تایپ شخصیتی چیست و فرد چه ویژگی های رفتاری منحصر به فردی دارد، شیوه های مختلفی پیشنهاد می شود که MBTI، دیسک، اینیاگرام، آیزنک، کتل و… در جوامع بین المللی بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. با مشخص شدن تیپ شخصیتی فرد می توان مسیرهای مناسب شغلی،ازدواج، پیشرفت و موفقیت او را تعیین کرد. اگر توانسته اید که تایپ شخصیتی خود را مشخص کرده و از نتایج آن استفاده کنید، در بخش نظرات آن را مطرح نمایید. همچنین پاسخگوی سوالات شما درباره انواع تیپ های شخصیتی در بخش نظرات هستیم.

سوالات متداول در خصوص تایپ شخصیتی

آیا امکان دارد که یک فرد چند نوع تایپ شخصیتی داشته باشد؟

خیر؛ افراد معمولا یک نوع تیپ شخصیتی دارند که غالب است اما احتمال اینکه درصد غلبه یک تیپ خیلی نباشد وجود دارد؛ یعنی رفتارهای نزدیک به تیپ شخصیتی دیگری داشته باشد.

تیپ شخصیتی فرد چگونه تعیین می شود؟

معمولا با شرکت در آزمون های مخصوص و پاسخ دادن به سوالاتی خاص می توان مشخص کرد که تایپ شخصیتی فرد چیست.