سلف کوچینگ چیست ؟ چگونه کوچ خود باشیم؟

سلف کوچینگ چیست؟ این سوال ۶۴ هزار دلاری زندگی شما است. سلف کوچینگ ابزار بینایی و خودآموزی است که قفل نبوغ شما را باز می‌کند.

زندگی عمدتا همان چیزی است که شما خلق کردید. شاید خبر خوشایندی نباشد که خود را متهم ردیف اول اوضاع خراب زندگی بدانیم؛ ولی خبر خوب این است که ما باور داریم شما هنوز هم می‌توانید خالق موقعیت ها منحصربه‌فردی در زندگی باشید.

هر چند سفر به مریخ باشکوه به‌نظر می‌رسد؛ ولی سفر رشد شخصی و رقم زدن سرنوشتی دلخواه بسیار باشکوه‌تر است.

نقطه مشترک هر دو این سفرها برای بشر این است که باید از تمام توانایی‌های خود استفاده کند و برای شکوفایی این پتانسیل‌ها بهترین پیشنهاد در جواب پرسش سلف کوچینگ چیست، نهفته است. اگر علاوه بر سلف کوچینگ، دوست دارید از ابعاد دیگر کوچینگ همچون کوچینگ سازمانی نیز اطلاعات کسب کنید، می‌توانید به صفحه آن مراجعه کنید.

سلف کوچینگ Self coaching چیست؟

در مرحله اول این موضوع را بدانید که Self coaching یا خود مربیگری یک زیر شاخه از علم کوچینگ می باشد.

✅ سلف کوچینگ به فرایندی اشاره دارد که در آن، خود شخص به جای کمک گرفتن از مشاور یا کوچ بیرونی از غرایز درونی خود، ابزارها و تکنیک های مختلف برای توسعه شخصی و رسیدگی به اهداف استفاده می کند.

سلف کوچینگ چیست؟ به عبارتی ساده تر، سلف کوچینگ یک نوع مربی گری و فعالیت سراسر خودگردان است که در آن خود شخص هم در نقش کوچ و هم در نقش کوچی است. این فرایند بر خودآگاهی بیشتر، هدف گذاری موثر، ایجاد تغییرات رفتاری و برنامه های عملی برای رسیدن به اهداف، افزایش انگیزه و رشد شخصی تمرکز دارد و هدف آن همان رشد و توسعه فردی در زمینه شخصی و حرفه ای می باشد.

علم سلف کوچینگ مجموعه ای از تکنیک ها و مهارت های کوچینگ را در بر می گیرد که تمام افراد می توانند با شرکت در دوره کوچینگ آن را بیاموزند و استفاده و اعمال آنها، تغییرات مثبت پایداری را در زندگی خود ایجاد کنند و بدون صرف هزینه های هنگفت، به رفع مشکلات و چالش های زندگی شخصی بپردازند.

سلف کوچینگ معتقد است هیچ کس نسبت به خودمان، ما را بهتر نمی شناسد و نمی تواند نسبت به رفع مشکلات ما راهکارهایی ارائه دهد، به همین دلیل افراد در این زمینه مدام در حال یادگیری و آموزش مهارت های کوچینگ هستند.

❌ این نکات را نیز بدانید👇

اغلب افراد فکر می کنند که خود مربیگری (سلف کوچینگ) با دو مفهوم خودیاری و خود مدیریتی مشابه هم هستند. نکته این است که چنین تفکری کاملا اشتباه بوده و دلیل آن نیز بخاطر تفاوت های زیاد موجود در میان هر سه این مورد می باشد.

خود مربیگری بسیار فراتر از دو فرایند خودیاری و خود مدیریتی است. در مسیر خودیاری افراد از دستورالعمل هایی پیروی دارند که دیگران آن ها را مطرح می کنند. در خود مدیریتی نیز اراده و انضباطی که در مباحث بیان می شوند، محدودیت های زیادی داشته و افراد را در چارچوب های خود، محدود می کنند.

در مقابل، علم سلف کوچینگ و خود مربیگری، نتیجه و حاصل آگاهی است که از دانش شهودی درون خود به دست می آورید. شما در این فرایند هیچ چارچوب و محدودیتی ندارید؛ همچنین نسخه ای را متناسب با ویژگی ها و خصوصیات خودتان تنظیم و از آن پیروی می کنید. چنین مهارتی به شما کمک می کند که در موقعیت های متفاوت، بتوانید نیازها، اهداف و ارزش های کلیدی خود را شناسایی کرده و بهترین نسخه را در راستای موفقیت خود برگزینید.

برای دستیابی به مهارت های سلف کوچینگ به مجموعه ای از تکنیک های کوچینگ و سایر مهارت ها نیاز دارید که در ادامه تمام آنها را بررسی می کنیم.

تاریخچه سلف کوچینگ

سلف کوچینگ ریشه در فلسفه‌ های باستانی مانند فلسفه یونان باستان دارد که بر خودشناسی و توسعه فردی تاکید می ‌کردند. روانشناسی مدرن نیز نقش مهمی در شکل ‌گیری سلف کوچینگ داشته است. نظریه‌ های روانشناسان بزرگی مانند کارل راجرز و آبراهام مزلو در مورد رشد شخصی و خود شکوفایی، پایه‌ های فکری سلف کوچینگ را تقویت کرده ‌اند. اگرچه ریشه‌ های سلف کوچینگ به گذشته بر می‌گردد، اما به عنوان یک روش رسمی و ساختارمند در دهه‌ های اخیر شکل گرفته است. این امر با رشد جنبش‌ های توسعه فردی و افزایش توجه به سلامت روان ارتباط مستقیم دارد. توسعه فناوری، تغییرات اجتماعی، ترویج توسط افراد مشهور از عوامل مؤثر در رشد سلف کوچینگ به شمار می آیند. سلف کوچینگ در ایران نیز در حال گسترش است و با توجه به فرهنگ و ارزش‌های جامعه ایرانی، با چالش‌ ها و فرصت‌ های خاص خود برای رشد و توسعه مواجه است.

سلف کوچینگ چه تفاوتی با سایر روش ها و متدهای کوچینگ دارد؟

مهم ترین تفاوت سلف کوچینگ با دیگر روش ها و متدهای کوچینگ این است که در این روش فرد به صورت تنها و شخصی برای خودش نقش کوچ را دارد؛ همچنین هیچ شخص دیگری در نقش کوچ با او ارتباط ندارد و یاری اش نمی کند.

برای موفق شدن در این فرایند باید مهارت های کامل کوچینگ را آموخت و با کمک ابزارهای کوچینگ و دید وسیع به مشکلات، آنها را به طور هوشمندانه ای حل کرد. همچنین مهارت ای کوچینگ کمک کننده هستند تا افراد به خودآگاهی کاملی از پتانسیل ها و مشکلات فعلی خود دست یابند.

سلف کوچینگ چه مزایایی دارد؟

با سلف کوچینگ، شما مسئولیت کامل موفقیت خود را بر عهده می‌ گیرید و اگر این عمل به درستی انجام نشود، به جای داشتن یک تفکر عمیق و تحول آفرین، به روالی تکراری و خودکار تبدیل می شود.

وقتی که فرد خودش در نقش کوچ باشد، همیشه و در تمام شرایط کوچی را همراه خود دارد که با انگیزه دادن به موقع او را همراهی کرده و در مسیر نگه می دارد. موارد زیر نیز از بهترین مزایای سلف کوچینگ به شمار می آیند:

1. در سلف کوچینگ امکان کنکاش ایده ها، تفکر و اعتقادات برای رسیدن به نتیجه دلخواه وجود دارد.
2. با سلف کوچینگ افراد آموزش می بینند که با اندیشیدن متفاوت، کنترل بیشتری بر روی زندگی خود داشته باشند.
3. سلف کوچینگ رایگان است و نیاز به پرداخت هزینه به دیگر افراد نیست.
4. سلف کوچینگ در هر زمان و مکانی قابل استفاده است و هیچ محدودیتی برای دسترسی به کوچ بیرونی وجود ندارد.
5. به کمک سلف کوچینگ توانایی حل کردن مسائل و روبرو شدن با انواع چالش ها در افراد افزایش می باید.
6. با استفاده از سلف کوچینگ افراد به این درک می رسند که کدام یک فکرها، الگوها و عادات به او کمک می کنند و کدام یک مانع آن می شوند.
7. سلف کوچینگ باعث افزایش بهره وری و عملکرد روزانه افراد می شود.
8. سلف کوچینگ باعث می شود افراد مسئولیت مشکلات خود را به عهده بگیرند و در عین حال از این حس که تنهایی توانسته اند به چنین موفقیتی دست یابند، خرسند باشند.
9. نتیجه گیری از سلف کوچینگ و سرعت آن، به عملکرد افراد بستگی دارد. (معمولا سرعت فرایند در سلف کوچینگ، بیشتر از کوچینگ است)
10. سلف کوچینگ افراد را برای مقابله و روبرویی با هر مشکل و مانعی در هر لحظه آماده می کند.

دیگر مزایای سلف کوچینگ یا خود مربیگری

علاوه بر ده مورد ذکر شد، موارد زیر نیز از مزایای فرایند سلف کوچینگ به شمار می آیند:

1. افزایش خودآگاهی نسبت به نقاط قوت، استعدادها و توانایی ها
2. رشد فردی به صورت شخصی و حرفه ای
3. افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس
4. افزایش و بهبود مهارت های ارتباطی
5. افزایش عملکرد شغلی و تحصیلی
6. مدیریت زمان و تعیین کردن اولویت برای اهداف و کارها
7. افزایش آگاهی نسبت به الگوها، عادات رفتاری و افکار خود
8. کم شدن استرس و اضطراب
9. ارتقاء و افزایش عملکرد شغلی و تحصیلی
10. بهبود و افزایش تعادل کار و زندگی
11. تقویت تفکر انتقادی
12. افزایش تفکر خلاق
13. دستیابی به خودآگاهی دقیق
14. افزایش نظم شخصی و خود کنترلی
15. افزایش انگیزه و امید برای دستیابی به اهداف
16. ایجاد تفکر مثبت در در مواجهه با وقایع مختلف
17. توانایی کنترل احساسات و کاهش استرس
18. افزایش خلاقیت، نوآوری و توانایی حل مسئله
19. صرفه جویی در زمان و هزینه
20. افزایش شناخت نسبت به نقاط قوت و ضعف خود
21. تبدیل شدن به یک کوچ
22. افزایش توانمندی و مسئولیت پذیری
23. ایجاد توانایی و مهارت حل مسائل

 معایب سلف کوچینگ چیست؟

سلف کوچینگ با وجود مزایای فراوانی که برای توسعه فردی و حرفه ای دارد، معایب و محدودیت های زیر را نیز به همراه دارد.

1. موفقیت در سلف کوچینگ به وجود یک کوچ و مربی ماهر و متعهد بستگی دارد.
2. عدم دسترسی به کوچ کارآمد می‌ تواند باعث کاهش کیفیت و اثربخشی سلف کوچینگ شود.
3. یکی از محدودیت های سلف کوچینگ این است که نیازمند زمان، تعهد فراوان و همچنین نظم شخصی بسیار می باشد.
4. مواجه شدن با چالش های مختلف، احساسات ناخوشایند و زمان‌ های سخت از دیگر معایب سلف کوچینگ به شمار می آید.
5. در صورت نداشتن انگیزه برای رسیدن به هدف، ممکن است در اجرای برنامه ها پایبندی از بین برود.
6. نداشتن تجربه کافی در اوایل مسیر سلف کوچینگ
7. سلف کوچینگ برای افراد خودشیفته کارایی ندارد؛ زیرا آنها درک حقیقی از خود ندارند.
8. اجرای سلف کوچینگ برای افراد با استرس روانی و افسردگی، دشوار است.
9. عدم وجود بازخورد و کمبود دیدگاه بیرونی
10. نیاز به مهارت‌ های خاص

اصول سلف کوچینگ چیست؟

با وجود نقش داشتن مفاهیمی همچون خود ترمیمی و خودبینی در فرایند سلف کوچینگ، باز هم هر دو آنها نمی توانند تمام اصول سلف کوچینگ را پوشش دهند. اصول کوچینگ به طور کلی شامل موارد زیر می شود:

• خود آگاهی و شناخت دقیق از نقاط قوت، ضعف و باورهای خود
• تعیین کردن هدف های مشخص، قابل اندازه گیری، قابل دستیابی، زمان بندی شده
• مسئولیت ‌پذیری و پذیرفتن مسئولیت کامل برای نتایج کوچینگ
• به وجود آوردن انگیزه درونی برای رسیدن به اهداف
• پرسشگری قدرتمند برای ایجاد کردن بینش جدید
• گوش دادن فعال به صدای درونی و بازخورد اطرافیان
• تجسم و تصور خلاق برای آینده
• ارزیابی منظم پیشرفت و ایجاد کردن تغییرات لازم

عناصر اصلی در فرایند سلف کوچینگ چیست؟

برخی از عناصر هستند که بخش مهمی از سلف کوچینگ را تشکیل می دهند، در واقع آنها ستون های اصلی فرایند خود مربیگری به شمار می آیند. وجود این عناصر در کنار یکدیگر ضروری است، زیرا با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند و برای رشد و توسعه فردی نیز ضروری هستند.

موارد زیر فقط برخی از عنصرهای مهم در سلف کوچینگ محسوب می شوند.

تعیین هدف: اولین و مهم ترین قدم از ارکان خود مربیگری، تعیین هدف برای توسعه فردی است. تمام اهداف باید SMART باشند. یعنی اینکه Specific (مشخص)، Measurable (قابل اندازه‌ گیری)، Achievable (قابل دستیابی)، Relevant (مرتبط) و Time-bound (زمان ‌بندی شده) باشند.

انعکاس: مرور و بررسی منظم عملکرد و میزان پیشرفت را انعکاس می گویند. این عمل به فرد کمک می کند که نقاط قوت و ضعف خودش را بشناسد، درس ها و تجربه های جدید به دست آورد، مسیر خودش را اصلاح کند و بداند که چه کارهایی را به خوبی انجام داده و پیشرفتش تا کدام نقطه است. 

برنامه های اقدام: مرحله بعد از تعیین هدف و انعکاس، نوبت ایجاد و اجرای استراتژی ها برای دستیابی به هدف است. این برنامه های اقدام باید گام های مشخصی داشته باشند، زمان بندی شده باشند و همچنین از منابع مورد نیازی برخوردار باشند.

معرفی چند مورد از بهترین کتاب ها برای سلف کوچینگ

از باارزش ترین کتاب ها در حوزه سلف کوچینگ می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1- ابزاری به نام «ما» اثر «لنس لویا»

2- حتی اگر شده، با ترس انجامش بده! اثر «روث سوکوپ»

3- کمک به تغییر افراد اثر «ریچارد بویاتزیس

4- یادگیری رهبری اثر «ران ویلیامز»

5- افکارتان را تقویت کنید اثر «اسکات آلن»

6- پشت‌صحنه اثر «کیم والش فیلیپس»

7- راهنمای سلف کوچینگ (خود مربیگری) اثر Joseph J. Luciani

8- Mindset: The New Psychology of Success – نوشته کرول دوئک

حتما بخوانید : کوچینگ توسعه فردی

چه زمانی سلف کوچینگ برای ما مناسب است؟

سلف کوچینگ در ابعاد مختلف زندگی شخصی و حرفه‌ای راه‌گشا است؛ بنابراین هرگاه به شرایطی مشابه موارد زیر برخورد کردید زمان پرسیدن پرسش سلف کوچینگ چیست، فرا رسیده است.

• وقتی اهدافی را به‌طور مدام تعیین می‌کنید یا تلاش دارید از شر عادت‌های نامناسب رها شوید؛ ولی هیچ‌وقت برنامه‌های خود را دنبال نمی‌کنید. اگر درباره اینکه چگونه علایق خود را بشناسیم کنجکاو هستید به مقاله مربوط به آن مراجعه کنید.
• وقتی اغلب تصمیماتی که انتخاب می‌کنید، گرهی از کار شما باز نمی‌کنند.
• هنگامی‌که کار از روال خود خارج  و اوضاع سخت می‌شود و به‌راحتی دلسرد می‌شوید.
• زمانی‌که در سر دوراهی‌‌های بزرگ زندگی هستید و باید تصمیمی بگیرد که می‌تواند سرنوشت زندگی را کاملاً تغییر دهد.
• هنگامی‌که از تعلل‌ها و سستی‌ها در زندگی خود به فغان آمده‌اید و مشتاقانه به دنبال زندگی پایدار، الهام‌بخش و سازگار هستید.
• وقتی‌که می‌خواهید به روابط خود سرو‌سامان بدهید و پی ببرید خود واقعی شما در زندگی چیست.
• اخیراً ترفیع گرفته‌اید و حال باید کسانی را مدیریت کنید که تا دیروز رفیق شما بودند.
• به مرحله‌ای رسید که اهدافی جدیدی برای شرکت خود تعیین کردید و برای ورود به عرصه‌های جدید نیاز به بینش عمیقی از توانایی‌های خود دارید.

البته وجود مشکلاتی همچون افسردگی یا اختلال اضطراب یا هر اختلال روانشناختی دیگری مانعی برای پیشبرد خودمربی‌گری است. پس تا زمانی که از این اختلالات رنج می‌برید حرکت در مسیر خودراهبری ماموریت موفقی نخواهد بود.

حتما بخوانید : راه های خودشناسی چیست؟

سلف کوچینگ چگونه کار می‌کند؟

عصاره فلسفه سلف کوچینگ چیست!

اگر فکر  خود را تغییر دهید، سرنوشت خود را تغییر خواهید داد.

اینکه کارهای روزمره شما با اهداف و آرزوهای شما فرسنگ‌ها فاصله ‌دارد، نشان  از بخت کوتاه, اقبال بسته و روزگار سیه نیست؛ بلکه احتمالاً به این معنا است که شما در چرخه‌ای  غلط گرفتار شده‌اید.

با خودمربی‌گری به این باور می‌رسید که ما این توانایی را داریم تا مشکلات و مصائب را بهتر از آنچه که تصور می‌کنیم، حل‌وفصل کنیم. برای آنکه متوجه شوید سلف کوچینگ چیست و چگونه کار می‌کند باید به مولفه‌های خود‌مربی‌گری نگاهی بیندازیم.

مؤلفه‌های اصلی خود کوچینگ یا خود مربی‌گری عبارتند از:

• خودکاوی
• گفتگوی درونی
• تفکر سازنده
• به‌کارگیری مدل‌ها
• تمرین‌ها
• سوالات درست مربی‌گری
• تکنیک ها و استراتژی‌ها

در این میان مدل‌های مربی‌گری چهارچوب‌های را به شما ارائه می‌دهند که باعث می‌شود که  گفتگوی درونی شما در مسیر درست ادامه پیدا کند و شما ارزیابی درست و و کاملی از ابعاد مسایل داشته باشید.

از آنجا که مدل خاصی که راه‌گشای همه افراد باشد وجود ندارد، شاهد تنوع مدل‌های مربی‌گری هستیم. هر چند بعضی مدل‌ها همچون مدل GROW و مدل ABCDE در سلف کوچینگ شهرت بیشتری دارند.

به‌طور کلی مدل‌ها به شما نشان می‌دهند که چگونه شرایط، در افکار شما موثر هستند. افکار چه احساسات را خلق می‌کنند و احساسات محرک چه اقدام و واکنشی را در افراد هستند. پیامدهای اقدامات  همان چیزی است که زندگی و سرنوشت شما را شکل می‌دهد. این

هر چقدر ظرافت‌های این الگو را بیشتر  درک کنید، به بینش عمیق‌تری درباره سلف کوچینگ چیست دست خواهید یافت. کلید موفقیت در خودمربی‌گری شما پرسیدن سوالاتی مناسب علایق و نیازهای شما است. باید قبول کنید که پرسشگری در کوچینگ یک هنر است.

سلف کوچینگ عبور از بزرگ‌ترین مانع پیروزی

سلف کوچینگ چیست؟ آیا یک قرص جادویی است و قرار است یک شبه هم چیز زیرورو کند. در حقیقت خودمربی‌گری نیازمند جسارت و شهامت برای تجربه سفری هیجان‌انگیز و پُرافت‌ و خیز به دنیای ناشناخته‌های درون شما است. از آن سو محدودیتی برای سلف کوچینگ وجود ندارد مگر خودِ شما،  بلی شما بزرگ‌ترین مانع پیروزی در زندگی خود هستید.

شاید هرگز فکر نمی‌کردید زندگی شما به لبه پرتگاه کشیده شود. در بی‌پولی غرق شوید، در حسرت یک شغل خوب باشید، زندگی زناشویی‌تان روی جنگ سرد را سفید کرده باشد و حتی از وجود دوستی که راه نجاتی پیش پای شما بگذارد، محروم هستید. خودراهبری تلاش می‌کند اوضاع را عوض کند، البته اولین اصلی که به شما می‌‌‌آموزد این است که بهترین دوست و پشتیبان شما خودتان هستید.

وجود یک مربی در سلف کوچینگ چه کمکی می‌کند؟

شاید بپرسید دلیل نیاز به مربی در سلف کوچینگ چیست؟ چراکه برای یادگیری خودمربی‌گری شیوه‌های آموزشی حضوری و آنلاین مهیا و در دسترس است. درعین‌حال شما هنوز هم می‌توانید با مطالعه و دیدن فیلم‌های آموزشی سلف کوچینگ، خود را بیشتر از قبل محک بزنید؛ لیکن هر سفری مملو از چالش‌های ناشناخته است که نیاز به کوچ حرفه‌ای را برجسته‌تر می‌کند.

در همان گام اول مربی با بررسی اهداف شما کیفیت الهام‌بخشی، قدرت چالش‌برانگیزی آنها را بررسی می‌کند تا اصول هدف‌گذاری با کوچینگ را رعایت کرده باشید و همچنین معیاری برای اندازه‌گیری پیشرفت داشته باشید.

بعد از هدف‌گذاری با کوچینگ و انجام هر جلسه تمرین آگاهی شما بیشتر می‌شود. خواه‌ناخواه پرسش‌هایی جدیدی در ذهن شما شکل می‌گیرد که دستیابی به جواب‌ برخی از آنها کار سختی است و نیازمند مهارت‌‌های کوچ حرفه‌ایی خواهید شد.

این کتاب عالی را از دست ندهید : کتاب شخصیت شناسی MBTI

نقش مربی در درک سلف کوچینگ چیست؟

یک مربی به شما کمک می‌کند از اشتباهات رایج در مسیر شناخت خود رها شوید. این کار به درک شیوه کارکرد مدل‌ها نیز کمک می‌کند. گاهی تشخیص بین افکار و احساسات کار سختی  به‌نظر می‌رسد.

به‌عنوان مثال از شما پرسیده می‌شود که درباره رئیس خود چه فکری می‌کنید، وقتی از شما می‌خواهد تا دیر وقت در محل کار بمانید؟ شاید گلایه کنید که از این کار او ناراحت هستم. چراکه دیگر برای زندگی شخصی خود وقتی نخواهم داشت. در حقیقت شما احساس  خود را بیان کرده‌اید. به این نکته توجه کنید صرفاً تقاضای رئیس شما برای بیشتر ماندن در محل کار موجب ناراحتی نمی‌شود؛ بلکه چون شما فکر می‌کنید به کارهای دیگرتان نمی‌رسید، ناراحت می‌شوید.

مربی کوچینگ از روند شما گزارشی حرفه‌ای تهیه می‌کند تا علاوه بر بررسی علمی روند رشد شخصی و افزایش انضباط فردی, همچون نگهبانی باشد و از انحرافات احتمالی شما در مسیر خودراهبری خودداری کند.

وجود مربی کوچینگ مجرب در وقت و البته هزینه شما صرفه‌جویی زیاد خواهد کرد و کمک خواهد که احیاناً چرخ را دوباره اختراع نکنید.

اگر می‌خواهید بدانید سلف کوچینگ چیست در اولین جلسه آموزشی خود‌مربی‌گری شرکت کنید؛ چراکه

آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید.

پیشنهادی : انجام رایگان آزمون MBTI برای شناخت بهتر خود!

دوره آموزشی کوچینگ :  یادگیری کوچینگ کمک می‌کند به مهارت‌های زندگی مسلط شوید. برای شرکت در دوره تربیت کوچ کلیک کنید.